Хөвсгөл, Завхан аймгуудын нутгаар нутаглаж байсан Награнз хэмээх бөөгийн тухай элдэв сонин яриа өдгөө ч тэр нутгийн ард иргэдийн амнаас ам дамжин үе удам улиран яригдсаар байдаг. Награнз бөөг Тува, Урианхайгаас орж ирсэн хэмээн зарим нэг хүмүүс үздэг ч Хөвсгөлийн хүн юм гэнэлээ хэмээх яриа ч бий. Юутай ч энэ алдарт бөө Завхан аймгийн хойт талын сумд болон Хөвсгөлийн Цэцэрлэг, Цагаан нуур, Цагаан уул сумын нутгаар хэрэн хэсч насаараа ганц бие явсан нэгэн юм.жижгийг том, томыг жижигБОЛГОДОГ ЧАДВАРНагранз бөө ганц цагаан мориороо өвөл зунгүй хэрэн хэсэж явахдаа ердөө ганц хар богцтой л явдаг байсан гэдэг
Цагаан Дарь эхийн алдар нэрийг сонссон төдийгөөр цаг бусын үхлийг дардаг ба Цагаан дарь эхийн лагшин дүрийг сэтгэлдээ ургуулан түүний ач тусыг санан сүжиг биширлээр соёрхол тавиваас гадаад дотоодын 16 их аюуул , цаг бусын үхэл зэргээс аврана мөн хий , шар ,бадгана хурсан өвчин зэрэг , халдварт хэжиг хэрим болон 404 зүйлийн өвчин , 360 ад наян мянган тотгор саад , гаднын хөнөөл , биеийн зовлон зэрэг ил гарах бүхнээс амирлуулан нуугдах тотгор саад өөрийн үндэсний 84 мянган нисванис түүгээр өдөөгдөн үйлдэх 10 хар нүгэл хилэнц , зэрэг муу үйлийн үр түүний дагаварт ирэх халуун хүйтэн тамын зовлон зэрэг хүсээгүй бүхэнг үлдээлгүй түргэн амирлуулах үйлсийг бүтээн зохиох болно хэмээн
1. Аливаа цаг доор уншиж явах тарни“Лама ла жавсу чио, Санжай ла жавсу чио, Чойла жавсу чио, Гэндүн ла жавсу чио”Өглөө болгон, ер нь санаанд орсон үедээ байнга уншиж байвал цаглашгүй их тустай.3
Эртний Энэтхэгийн 84 шидтэний нэг, ар халхын 88 шидтэй Наро Банчэн гэгээний VII дүрийн хувилгаан Данзанлхүндүвийн айлдсан сургаалаас хүргэж байна. “Амин ч үзэл ихсэх тусам бүх зүйлсийг өөрийн хүссэнээр байлгахыг хүсч сэтгэлд нь нийцэхгүй өчүүхэн жижиг зүйлд хүртэл маш их уур бухимдал төрдөг. Уур бол бусдыг хорлох сэтгэл юм
Хараалыг арилгах аргаХараалч хүн «өш хонзон авах», «гэсгээн цээрлүүлэх» гэсэн хоёр чиглэлээр хараадаг бөгөөд «тарнийн», «увидасийн» гэж хоёр хуваагддаг ажээ.«Увидасын» хараалч гэдэгт элдэв тарни үгүй ч түүнд муу санасан, хэл аманд нь өртсөн хүмүүс хэлснээр нь болж дуусдаг. Хараалч л зөвхөн тэр хараалаа буцаах эерүүлэх аргаа хадгалж үлддэг
Миний энэ сургаалийг нэг гэрийн дотор нэгэн удаа уншваас тэр гэрийн барцад магад арилна. Хоёр удаа уншваас гадаадын гай барцад нь магад арилна. Гурав дахин сонсвоос гурван муу заяанд үл унах хийгээд 33 төрөлдөө надтай хамт учирч төрнө шүү.Ум аа хум Ум сайн амгалан болтугай.Сурваадайн орноос бууж ирсэн баруун газрын Далай ламаас зарлигтай Банчин богдоос сунтагтай далан таван Махгалын дүртэй мянган мэлмийтэй түмэн сонортой Хомас бодис Очир дарь ламын гэгээн гэж Ар халх дөрвөн аймаг шавь долоон хошуу өвөр 49-д залагдаж ирээд Богд хаанаас зарлигтай халхын ширээнд суусан билээ. Шашныг дэлгэрүүлж амьтныг жаргуулж шажны алтан тамгыг түшиж эх болсон зургаан зүйлийн хамаг амьтны тусын тулд амирлангуй дүртэй суудаг бөлгөө
Та бүхний хувьд энэ сар төрсөн өдрийн сар тул илүү эрч хүчтэй, урам зоригтой, шинэ эхлэл, шинэ боломж, шинэ чиглэлд өөрсдийгөө хөтөлөн чиглүүлэхэд маш тохиромжтой цаг үе юм. Энэхүү эрчим хүчийг өөрсдийн гадаад үзэмжинд болох гоо сайхан, хувцаслалт зэрэгт анхаарал хандуулж амьдралдаа аливаа шинэлэг зүйлсийг нэвтрүүлж, түүнийгээ дагаад бүрэн хэмжээний шинэчлэлт, өөрчлөлт хийхэд тохиромжтой юм.
Күнз (Хятад: 孔夫子, Kong Fuzi буюу K'ung-fu-tzu, утгачилбал "Конг багш", гэхдээ Kongzi 孔子 буюу Күнз гэдэг нэр нь дорно дахинд түгээмэл, МЭӨ 551‐МЭӨ 479) нь Хятад улсын гүн ухаантан, их сэтгэгч юм. Тухайн үеийн нийгмийн үзэл суртал болж байсан шаманизмийг гүн судалсаны үндсэн дээр өөрийн гүн ухааныг боловсруулсан нь өдгөө Күнзийн сургааль гэгдэг. Күнз зөвхөн соён гэгээрүүлэгч, их сэтгэгч байсангүй
ХараалХараалч хүн «өш хонзон авах», «гэсгээн цээрлүүлэх» гэсэн хоёр чиглэлээр хараадаг бөгөөд «тарнийн», «увидасийн» гэж хоёр хуваагддаг ажээ.«Увидасын» хараалч гэдэгт элдэв тарни үгүй ч түүнд муу санасан, хэл аманд нь өртсөн хүмүүс хэлснээр нь болж дуусдаг. Хараалч л зөвхөн тэр хараалаа буцаах эерүүлэх аргаа хадгалж үлддэг
Яагаад нөхрийнхөө талаар муугаар ярих нь бүү хэл бодож ч болдоггүй вэ? “Эмэгтэй нь нөхрийнхөө тухай яаж юу гэж бодно вэ эр нөхөр нь яг тийм болдог” гэж нэг удаа би интернетээс уншсан юм. Гайхалтай шүү
Хараалч хүн «өш хонзон авах», «гэсгээн цээрлүүлэх» гэсэн хоёр чиглэлээр хараадаг бөгөөд «тарнийн», «увидасийн» гэж хоёр хуваагддаг ажээ. «Увидасын» хараалч гэдэгт элдэв тарни үгүй ч түүнд муу санасан, хэл аманд нь өртсөн хүмүүс хэлснээр нь болж дуусдаг. Хараалч л зөвхөн тэр хараалаа буцаах эерүүлэх аргаа хадгалж үлддэг
Өнөө цагт бид улам том байшинтай хэрнээ жижиг гэр бүлтэй, илүү тав тухтай боловч амрах цаг зав багатай, олон эрдмийн зэрэг цолтой боловч наад захын мэдлэггүй, өргөн мэдлэгтэй боловч бага бодолтой, олон экспертүүдтэй боловч олон асуудлуудтай, илүү анагаах ухаанжиж байгаа боловч илүү их өвчин зовлонтой болжээ.Бид аливаад хөнгөн хуумгай хандаж, бага инээж, хурдтай давхиж, түргэн уурлаж, оройтож унтаж, өглөө босохдоо ядарсан сэрж, бага уншиж, зурагт их үзэж, бурханд цөөн залбирах юм.Өөрийгөө хүрээлэх эд хогшлоо нэмэгдүүлэх хэрнээ үнэт зүйлсээ бууруулж, их ярьж, бага хайрлаж, худал хэлэх нь олширчээ. Яаж амьдрахыг судалдаг хэрнээ амьдралыг судалдаггүй, он жилүүдээ амьдралд зориулах хэрнээ амьдралаа он жилүүдэд зориулдаггүй, их үрж, бага бүтээж; худалдан авах зүйлс олширсон ч, түүнээсээ авах ханамж багасчээ.Саран дээр хүртэл очиж чадаж байгаа хэрнээ эсрэг гудамжиндаа байх хөршийнхөөрөө очиж чаддаггүй, гадаад ертөнцийг эзэмшиж чадсан хэрнээ дотоод ертөнцөө эзэмдэж чаддаггүй, атомыг задалж чадсан хэрнээ, мухар заншлаа задалж чадаагүй л байна
Сайхан сэтгэлтэй гэнэн цайлган байхаар хүмүүст ашиглуулаад байх юм гэж гомдлох хүмүүс олон байдаг. Адилхан л муу санаа гаргаж байхгүй бол болохгүй юм байна яах уу? Ашиглуулаад байх уу? Муу санаатай болох уу? Гэж хүмүүс их асуух юм
1. ЖИЛ ОРОГСОД:•13,73-ны жил нь хүү махболтой жил бөгөөд биеийн махбод хямрах гэмтэй тул Банзрагч,Найман гэгээн Лхамын ганшиг айлдуул.•25,85-ны жил нь төрсний нөхөр махбодтой жил ба жаргал зовлон ээлжлэн ад зэтгэр босох тул “Догсүн, “Доржнамжомын жавтүй “Цэнд уншуул.•37,97 наснаа төрсний дайсан махбодтой жил гарлага гарах тул “Цэнд “Жадамба, “Ширнэ “Догсүн” уншуулж Амин золиг гарга.•49-ний жил нь эх жил ба хийморь доройтох гэмтэй “Бумчэн, “Жинсрэг цутга Хийморь сэргээ.•61-ний жил нь өөрийн төрсөн жилтэй адил махбодтой жил ба шулмын хөнөөл гарах тул “Ширнэн, Бум сацын засалд шамд.Жил орсон хүмүүс оршуулга, хурим найрыг цээрлэж, зайлшгүй үед цээр гарга.Эр хүний жил угтаж ордог тул урдаас засал хийлгэх хэрэгтэй
Дархадын алдарт Баглаан удганы хүү Арилдий зайран нь дээдэс баячуудын адуу малыг булаан авч ядууст түгээдэг шилийн сайн эр байжээ. Түүнийг баривчлан шийтгэх гэсэн боловч Арилдий бөө бүргэд шувуу болон хувирчихаад баригдаж өгөхгүй байв. Энэ бөө тамхи их татдаг учир тамхины утаанд амархан баригдах болно гэж төлгөчийн хэлсэнээр түүнийг хундсын Улаан хад гэдэг газраас баривчлан аваад Улиастайд хүргэж эзний зарлигаар цавчин алах гэтэл бөөгийн хүзүүг сэлэм даахгүй байжээ. Тэгэхээр нь бөө, “Та нар намайг хороож чадахгүй. Миний амийг, ээж хамгаалаад байна. Намайг бүү зовоо. Би ээжийгээ явуулчихья. Та нар тэгээд цавч” гээд шивштэл хоёр мөрнөөс нь хоёр бүргэд гараад нисэн одсоны дараа цаазаар авчээ. Энэ үеэр Арилдий бөөгийн ээж Баглаан удган бөөлж “Ганц хүүгийн минь алдын төдий биеийг нууж чаддаггүй яасан хангай вэ” гэж хундсын Улаан хадыг аянгаар бут ниргүүлээд Улиастайн манж сайдыг алах гэж онгодоо явуулсан боловч онгод нь сайдыг хорлож чадахгүй эргэж ирээд Баглаан удганы дөрвөн мөчийг эвхэртэл татуулав. Удган Далайням гэгчийн тусламжтайгаар онгоддоо өргөл засал хийж сэргээд хүргэн хүү жөгд ясны хар заарингаар сайдыг алуулах болжээ. Гэтэл” бас л хар бөөгийн хонхинуур Улиастайд хүрэлгүй харин хадам ээжийнх нь зүүн мээм рүү орчихжээ. Баглаан удган хүргэнийхээ хонхинуурыг таниад чи үүнийгээ ав гэжээ. Хар бөө хонхинуураа аваад “Чи ингээд төөрөлд” гэж хэлээд амыг нь хадаад хаячихжээ. Үүнээс болж хар бөөгийн ганц хүүгийн хоолой бөглөрч эхнэр Амаажий нь боож үхэв. Аргагүйн эрхэнд хар бөө хонхинуураа хадсан хадаасыг мулталж хүүгийнхээ амийг аварсан гэдэг.
Мөнгөнд аз жаргал оршихгүй гэдэг. Үнэн, худлыг нь сайн мэдэхгүй юм, ямартай ч хүмүүс материаллаг баялгийн төлөө байнга тэмцэж байсан нь үнэн. Гэртээ аз, мөнгө хэрхэн дуудахыг мэдэх үү? Эдгээр домд олон жилийн ардын ухаан шингэсэн учраас гэрт мөнгө, эд баялгийн урсгалыг чиглүүлнэ. Мөнгөний урсгалыг авчрах домууд Бидний өвөг дээдсийн оюун ухаан, ажиглалтаар шалгагдсан эдгээр домыг сайн мэдэж, шалгахад буруудах зүйл үгүй билээ
Зарим хүний дунд болон ядам хурууны доор тахир зураас байдаг. Энэ зураас бүтэн тойрог үүсгэж болдог бөгөөд бас хоёр жижигхэн зурааст хуваагдаж болно
Хайртай дотны хүнээ алдана гэдэг хүн бүрийн хувьд нөхөж болшгүй их гарзыг авчирдаг. Шашны талаасаа авч үзэхэд, бурхан болоочын сүнс нь 49 хоногтоо гэр орноороо эргэлддэг хэмээдэг
Хүнтэй насан туршид хамт байдаг цөөхөн зүйлийн нэг нь нэр. Сайн, муу ямар ч үйл хийсэн хүний нэр хувь заяаг нь тодорхойлдог гэдэг
Үйлийн үрийн хуулинд итгэх нь нийгмийг шудрага болгох арга мөн, хэдийгээр хүмүүс батлаадах нотлоодох, шинжлэх ухаанд тийм зүйл байхгүй, философид тийм зүйл байхгүй, амьдрал дээр ч бараг байхгүй, хүүхэд шиг үлгэрт итгэх хэрэг үү тэгээд гээд баахан л юм ярих байх. Гэхдээ бид хүүхэд шиг үлгэрт итгэх хэрэгтэй, итгэж амьдрах ёстой. Чи юу тарина, түүнийгээ л хураана