Гудамж тохой гэлтгүй олон нийтийн газар нус цэрээ хаяж, бүдүүлэг араншин гаргадаг хэн бүхнийг хөдөөнийхөн гэж хүмүүс хардаг. Гэвч олон жилийн турш их хотын өрнүүн их амьдралд оролцож ирсэн соёлтой гэгдэх залуус, баян чинээлэг нэрэндээ дөвийсөн ихэс ч өөрсдөө энэ мэт хэнэггүй бүдүүлэг үйлдлийг гаргах нь элбэг. Энэ нь ч их хотод өөрсдийнхөө үйлдлийг мэддэггүй “орк”-ууд байдгийг нотлох мэт. Энүүхэндээ гэж хэлэхэд, бидний мэдэх хөдөөнийхөн ухамсаргүй, хотын соёлыг гутаадаг хүмүүс биш. Харин Монгол өв, уламжлалыг бүрэн утгаар нь түгээж яваа хүмүүс.
Хүн бүхнийг хөдөө, хотынхоор нь ялгалгүй харьцдаг хүмүүс ч олон дунд бий. Тэдний бусдыг алагчлалгүй, хүндлэн харилцдаг хандлагыг нь хэн ч үгүйсгэхгүй. Гэхдээ сайны хажуугаар саар гэгчээр олон дунд гадуурхах хандлагыг нэмэгдүүлэх хүмүүс ч байдаг. Энэ нь магадгүй эрхээ мэддэг ч үүргээ ухамсарладаггүй залуус олширсны шинж гэлтэй. Угтаа хөдөөнийхөн гэж гоочлохоосоо урьтаад их хотын иргэний хувиар хэн нэгний ухамсаргүй үйлдлийг таслан зогсоох, зэмлэх байр сууринаас л авч үзвэл зохистой мэт. Зарим үед нийслэл хотын иргэнээс дутахааргүй хандлага, төлөвшлийг өөрөөсөө харуулж чаддаг хөдөө нутгийн иргэд ч олон бий. Иймд эхлээд хандлагаа өөрчилж, дараа нь асуудалтайгаа тэмцэх нь зүйтэй.
Гудамжаар алхах залуусаас монгол гэр хэдэн уньтай гэдгийг асуухад долоо бил үү найм хэмээн хариулсан бичлэг сошиал орчныг шуугиулаад авсныг та бид мэдэх биз. Энэ нь ирээдүй болсон залуус маань ёс заншил, өв соёлоо алдаж буйн нэг л жишээ. Хотын соёл гэж хүн бүхнийг өөрийнхөөрөө дүгнэж, ялгаварлахын нэр биш. Харин харилцаандаа хүндэтгэлийг, хандлагадаа зөв бүхнийг төлөвшүүлэх үйлдлийг иргэн та өөрөөсөө эхлүүлэхийн нэр билээ. Иймээс хөдөө нутгийн иргэдээ ялгаварлахаасаа өмнө өөрийн “ОРК” зангаа хаяж, хайрлаж, хамгаалах соёлд суралцацгаая, залуус аа.
Ц.Янжиндулам
21 сэтгэгдэлСэтгэгдэл бичих
Хөдөөний хүн орон нутгын хүнээ салгаж ойлго
Уучлаарай доор бичсэн зvйлсийг ухаж ойлгоно гэж найдаж бна. Би ахимаг насны хvн лдээ. Сvvлийн vед эмнэлгээр явах болчоод. Хедеений хvмvvс яг л ганцаараа бгаа юм шиг нийтийн дунд байж утсаараа ярих даа орилж ярих нь их тээртэй. Муу хvмvvс чинь шаардлага тавивал уурлана. Тэгэхээр жаахан гайгуй болтол нь нийтээрээ шаардлага тавицгаая унаган УБ-чуудаа.
Оркуудыг орк гэхээс яахав. Миний хувьд хотын соелд сураагуй ,хувь хvний соелд сураагуй зевхен амиа бодсон .....цааш нь яривал 10 аад vзvvлэлтээр дvгнэж нэг удаа орк гэчихвэл амар бдаг. Наад захын жишээ хэлэхэд: манайх 3-р хорооллын таван давхар байранд бдаг. Хичнээн сайхан цэвэр орц блаа. Арваад жилийн емне 2айл нvvгээд 2айл ирлээ. Айлууд нь дунд эргэм насны хvмvvс бас машинтай 2-3н хvvхэдтэй. Тэгээд л орц авах юм байхгуй болж байгаа юм даа. Тэр юуч биш. Жорлон луугаа шал угаасан усаа алчууртайн хиигээд бас 1удаа хэрэглэсэн ариун цэврийн хэрэ
сайтуудад гардаг нийтлэл уншихад оркуудын сэтгэгдэл давамгайлаад явчихдаг биздээ
Хэн хаана байхаас үл хамаарч орчиноо мэдэрч хүн бүр хотын соёлд сурах нь чухал байх.Ямар ч мэдрэмжгүй хаа сайгүй шүлс нусаа хаялаад, нийтийн унаанд гар утсаар толгой эрэгтэл чанга дуугаар хэн ч үл сонирхох хувийн зүйлсээ ярьж, үс гэзэг, нүүр амаа ч угаахгүй үнэр үнэртүүлээд явах юм.
Хөдөөний хүнийг орк гэдэггүй ш дээ. Мунхаг бүдүүлэг хүнийг л тэгж хэлдэг дээ. Хөдөөний хүмүүс ихэнхи нь иймэрхүү л байгаа болохоор эмзэглэдэг байх. Хотын соёл гэж юу байдгийг 70-80 аад оны Улаанбаатарчууд мэдэж байгаа даа.
Хотынхон хөдөө очихоороо өөрсдөө ОРК ууд болчихдог шүү дээ. Хаа дуртай газраа хог ****, шүлс, нус цэрээ хаяж бие засдаг биз дээ
Хотыг там болгосон болгож байгаа оркуудыг тэгээд юу гэх вэ төмөр харагдвал нугална шил харагдвал хагална мод харагдвал хугална дуртай газраа 00 болгоно бөхийн өргөөг шивэртүүлж уб паласыг хиртүүлсэн хүмүүсийг юу гэхийн
үнэн шүү, 1 жилийн өмнө бөхийн өргөөнд тоглот үзсэн, хэр бас тоос үнэртээд тоглолт дунд нь оруулаад гарч явсан.
тэр хөдөөнийхөн чинь өөрсдөө Монгол ахуйгаа мэддэггүй юм бна лээ.ёстой их гайхсан шүү.наад захын юм мэдэхгүй.хөдөөнийхөн гэж нэг л их аархсан,омогшсон, тэнгэр заяатай БИ МОНГОЛ гэж цээжээ дэлдсэн хотынхоныг өмхий ***** гэсэн маш бүдүүлэг хүмүүс шүү дээ
Oron suuzand amidarch chadahgui orzond tamhiaa orznii vvdend tatna balair zavaan manai hotiin uuguul irged iim soelgui bish
UB hotod oron nutagaas irj bgaa humuus ni budvvleg nus zeree hayna bolovsorolgui hotod amidarah chadvargui fase hudalaa neseleelel taraana mengegui baij hudalaa bvlt vserne zalilan hiine baahan ezeggui hvvhed gargasan ger bvl vimvvlsen hvvhnuud bna usand ordoggui amidrah orchin zavaan ger orongui
Соёлгүй бүтүүлэг хүнийг орк гэнэ үү гэхээс
Huduuniihuniig yamaar ch yumbedee.
унаган хотын иргэн байлгүй яахав...3 үеэрээ оршин сууж байгаа...соёл боловсролтой иргэд ч их бий...гагцхүү боловсролын систем маань дампуурсан иргэдээ соёлжуулах боловсруулах биш сонгуульд яаж ялах вэ гэдэг сэтгэхүйгэээс болж боловсрол мэдлэг соёлыг хэрэгггүй гэх ухааны юм ярьдаг улс төрч ч гарсан...та бүхэнд хэлэхэд ядаж шаардлага тавихаар битгий "битгий хуц","сүртэй юм","зайл цаашаа" гэдэгээ болиорой доо...бид 1 л эх орон 1 л нийслэл хоттой ганц та нар биш бид ч бас тайван цэвэрхэн соёлтой амьдармаар байна...
Хотын хүн гэж тусдаа ерөөсөө байхгүй. Сүүлийн 30 жил төрд дан хулгайч нар гарснаас болоод соён гэгээрүүлэх, соёлын боловсролын бодлого алдагдсанаас харанхуй бүдүүлэг үе бий болсон тэд үр хүүхэд болж тэднийгээ яг өөрсөд шигээ болгож байгаа. Эрдэмтэй номтой хүнийг доожоогүй, зальжин худалч нэгнийг сэргэлэн овсгоотой гэх болсон. Энэ гаж байдал дээр бүдүүлэг нь нэмэгдэж, fb сошиалд тархиа угаалсан өөрийн бодолгүй хэвийн сэтгэх чадваргүй илүү дор үе гарч ирж байгаа.
хөдөө очихоор аятайхан нүхэн жорлон ч байхгүй хогоо хамаагүй хаядаг юм бна лээ. Ер нь хэцүү дээ
baruun zuunee medehgui,heleed oilgohgui uhernuud ih bolchihoj dee,tarhinaas iluu am ni sain ajilahig yana,2000onoos hoish shiljin irsen garuud ch evgui dee
Тун зөв. Хөдөөний хүмүүс гэдэгт малчдыг оруулж ад үзэхэд би дургүй. Тэд бол Монгол ёс заншлаа өвлөн авч яваа хүмүүс юм. Тэд хотод орж ирэхээрээ биеэ барьж хүндэтгэлтэй ханддаг шиг санагддаг. Ер нь орк гэж ярьж байгаа хүн бол өөрөө хотын соёлгүй хүмүүс л байгаа юм. Хотын хүн болох гээд ядчихсан. Тэгсэн хэрнээ гадаад өнгөнөөс цаашгүй сэтгэлгээ нь ялзарсан, оюун ухаан нь хөгжөөгүй
Huduuniihun unen zavaan bainaa, hotiin soyol hezee suunaa. Ortsondoo hogoo gargaad hayachina, hursh ailuudaa tuslah malchindaa gargadag adair zangaa gargana, mashin tergee 3 mashin tavih gazar hayachina. Nusaa tataj baigaad l amaaraa ortsondoo hayachina. Gadaa gudmand bie zasah bol zambaraagui, zamiin hudulguund yavgan ch mashintai ch getsuudee.
Тийм шүү. Хот хөдөөдөө ялгаа нь байгаа юм биш. Хүний ухамсарт л байгаа юм даа.