Хотын жишиг тогтоогч

Нийслэлийн 33 дахь Засаг дарга С.Амарсайхан гэж хэн бэ? гэж асуувал Улаанбаатарын агаарын бохирдлыг бууруулахад үнэтэй хувь нэмэр оруулсан, түрээслээд өмчилдөг орон сууцыг анх удаа санаачилсан, хувьд шилжсэн газруудыг нийтийн эзэмшилд авсан, коронавирусын үед иргэдээ хамгаалж чадсан, стандарттай хот болгох, чанаргүй барилга, хариуцлагагүй албан тушаалтанд хариуцлага тооцдог жишгийг тогтоож өгсөн, Сүхбаатарын талбайн өмнөх усан оргилуур бүхий цэцэрлэгт хүрээлэнг тохижуулсан хэмээн өөр өөрийнхөөрөө хэлэх байх. Учир нь түүнийг хийж бүтээсэн ажлаар нь овоглож, тодорхойлж буй нь энэ биз ээ.

С.Амарсайхан нэг жил гаруйн хугацаанд Хотын даргаар ажиллахдаа нижгээд асуудлыг шийдвэрлэж, гарц гаргалгааг нь олж, иргэдийнхээ ая тухтай амьдралын төлөө зүтгэж ирсэн нэгэн. Тэр олон ч бүтээн байгуулалт, олон ч зөв шийдвэрийн автор нь байв. Улаанбаатарчууд утаанд “дарлуулаад” 20 гаруй жил өнгөрсөн. Энэ хугацаанд 800 гаруй тэрбумыг зарцуулаад ч утаанаас салж чадаагүй нь бидний гашуун үнэн. Нийслэл хотын агаарын бохирдлыг өнгөрсөн өвөл 50 хувиар бууруулахын тулд Монгол Улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх, Засгийн газрын гишүүдтэйгээ, Хотын дарга С.Амарсайхан, нийслэлийн 3600 гаруй алба хаагчидтай, “Тавантолгой түлш” ХХК-ийн 1000 гаруй ажилчид хамтран гар нийлж ажилласан. Иймдээ ч нийслэлчүүд бид утааг мартах цаг хаяанд ирлээ.

Хувьд шилжиж, 10-аад сая ам.долларын банкны барьцаанд тавьсан Сүхбаатарын талбайн өмнөх 2.5 га газрыг хот мэдэлдээ авч тохижуулан усан оргилуур бүхий цэцэрлэгт хүрээлэнг бий болгосон нь өнөөдөр нийслэлчүүдийн чөлөөт цагаа өнгөрүүлэх дуртай газрын нэг болоод байна. Энэ ажлыг эхлүүлэхэд анх хэчнээн дайралт, эсэргүүцэл, тэмцэл ирж байсныг бид харсан. Гэвч энэ бүгдийг үл тоон зорьсон ажлаа хамгаалах тал дээр бууж өгөөгүй нь иргэдийн эрх ашгийн төлөө байсныг ч мөн бид харлаа.

Түүний зарчимч, тууштай, хариуцлагатай зан чанар нь 30 жилийн турш нийслэл хотод бугшсан асуудлыг ил тод нээлттэйгээр шийдвэрлэх, сайжруулахад нэг шат ахиулж чадсан. Өөрөөр хэлбэл, “Хотын дарга ямар байх ёстой вэ” гэдэг жишгийг тогтоож чадсан. Хариуцлагагүй төрийн албан хаагчдад хариуцлага тооцож, иргэдийг хохироосон чанаргүй барилгад стандарт тогтоож чадсан нь улаанбаатарчуудын ёстой л загатнасан газар нь маажих шиг болсон.

Ажил хийсэн хүн шүүмжлүүлдэг гэдэг. УИХ-ын гишүүн С.Амарсайхан Хотын даргаар ажиллаж байхдаа энэ асуудлыг тойроогүй, дайрч гарсан. Хотын дарга бүрд үер усны асуудлыг нааж шүүмжилсээр ирсэн. Энэ ч утгаараа Хотын даргаар ажиллахдаа замаа засаж, ус зайлуулах хоолойг шинэчлэх шаардлагатай олон ажлууд байгаа учир 2013 онд батлагдсан авто замын татварыг нэмэгдүүлэх хэрэгтэй байна гэснийг нь бишгүй шүүмжилсэн. Угтаа авто замын татварыг нэмэгдүүлсэн бол нийслэл хот өнөөдрийнх шиг усанд автахгүй байсан биз. Тухайн цаг үеийн зөв шийдвэрийг улстөржилт, иргэдийн буруу ойлголт ажил хэрэг болгодоггүйн том жишээ энэ.    

Түүхэн цаг үед Хотын даргаар ажилласан түүний хувьд “Ковид-19” халдварыг Улаанбаатар хот дотроо алдалгүй иргэдийнхээ аюулгүй байдлыг хамгаалж чадсан. Энэ ч утгаараа түүнийг УИХ-ын гишүүнээр сонгогдоход “Ийм Хотын дарга ховор доо, Хотын даргаар нь үлдээх байсан юм” гэх халаглал бишгүй байв. Гэхдээ С.Амарсайхан гэдэг хүн УИХ-ын гишүүн боллоо гээд нийслэлийн ажил, нийслэлийн эрх зүйн зохицуулалтаас холдохгүй. Харин ч Хот, тосгоны эрх зүйн байдлын тухай хууль, Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хууль хийгээд Улаанбаатарын 1.5 сая иргэний эрх ашгийн төлөө, нийслэл хотын хууль эрх зүйн зохицуулалтын төлөө дуугарах тийм л хүн.         

Өнөөдөр сонин