Ч.Хүрэлбаатар: Монгол Улсыг "Саарал жагсаалт"-аас гаргах эцсийн шийдвэр гараагүй

Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатараас цаг үеийн асуудлаар тодрууллаа. 

-Гадаад харилцааны сайд Н.Энхтайван Монгол Улс "Саарал жагсаалт"-аас гарсан гэх утга бүхий мэдээлэл сошиал хуудастаа оруулсан нь ташаа мэдээлэл болохыг Монголбанкнаас мэдээллээ. Та үүнд хариулт өгөхгүй юу?

-"Саарал жагсаалт"-аас гаргах ФАТФ-ын өгсөн бүх үүргийг Монгол Улсын Засгийн газар, Монголын төрийн байгууллагууд биелүүлсэн. Үүний дараагаар газар дээр нь шалгалт хийгдэх байсан. Бид зургадугаар сараас хойш хүсэлт тавьсан. Цар тахлын улмаас шалгалт хийх баг ирээгүй.  Харин сая ирж ажилласан гэдгийг та бүхэн мэдэж байгаа. Газар дээр хийсэн шалгалт амжилттай болсон. Аравдугаар сарын 13-нд тухайн байгууллагын байнгын хороо хуралдаж шийдвэр гаргана. Аравдугаар сарын 21-23-ны хооронд болох нэгдсэн хуралдаанаас Монгол Улсыг "Саарал жагсаалт"-аас гаргах эцсийн шийдвэр гарна.

-2021 он төсвийн төсөлд боловсролын зээлийг топ 10 сургуульд өгнө гэсэн байсан. Үүнийг тодруулахгүй юу?

-Боловсролын салбарт реформ зайлшгүй хийх шаардлагатай. Хэзээ нэг цагт хийх ёстой. У.Хүрэлсүхийн Засгийн газар бүх салбарт шинэчлэл хийхээр ажиллаж байна. Монгол шиг жижиг оронд 100 гаруй их дээд сургууль их байна. Төгсөж байгаа оюутнуудын чанар нь хэр вэ гэдэг нь эргэлзээтэй. Тиймээс зээл авсан хүүхэд төгсөөд ажил мэргэжилтэй болдог байх учиртай. Ажилтай болохгүй бол эргээд зээлээ төлж чадахгүй шүү дээ. Сургуулиуд чанараараа өрсөлдөөд топ арван сургууль нь зээлээ авна. 

-Даатгуулагч хувийн болон улсын эмнэлгээр ижил үйлчлүүлэх боломжийг яаж хангах юм бэ?

-Хөнгөлөлттэй эм авдаг хэдэн эмийн санг тодорхойлчихсон. Тэндээс л хөнгөлөлттэй эм олгодог байсан. Зөвхөн өрхийн эмч жор бичдэг байсан. Тэнд оочир үүсдэг. Нарийн мэргэжлийн эмнэлэгт үзүүлсэн хүн оношоо тавиулсан мөртлөө өрхийн эмнэлэгт дахин очиж эм бичүүлдэг тогтолцоотой явж байлаа. Одоо дуртай эмийн сангаасаа эм авдаг болж байна. Хувийн эмнэлгүүдэд даатгалаас огт мөнгө өгдөггүй байсан. Өөрөөр хэлбэл, монголын эрүүл мэндийн тогтолцоо социалист хэлбэрээр явж байсан. Эрүүл мэндийн даатгалын шинэчлэл хийгдсэнээр одоо бусад улсуудад хэрэгжиж байгаа эрүүл мэндийн салбарын реформ хийгдэнэ гэсэн үг. 

-Онцгой байдлын ерөнхий газарт "Хурд авто" компани 1.5 дахин үнэтэй автомашин нийлүүлсэн байсан. Засгийн газрын нөөц сангаас гарч байгаа мөнгө шүү дээ. Яаж хяналт тавьдаг юм бэ?

-Засгийн газрын нөөц санд хяналт оруулдаг. Үндэсний аудитын газраас аудит ордог. 

-Зах зээлийн үнээс өндөр үнэтэй автомашин аваад байгааг нь хянахгүй юм уу?

-Хянаад, шалгаад тайлангаа гаргаад явна. Төсвийн ернхийлөн захирагч нар тус тусдаа асуудлаа хариуцдаг шүү. 

-Аж ахуй нэгжүүдийн орлого буураад байгаа. Энэ нь төсвийн орлогод хэрхэн нөлөөлөх вэ?

-Эхний хагас жил төсвийн орлого нэлээд тасарсан. Хоёрдугаар хагаст байдал сайн байгаа. Орлого нөхөж орж ирээд байна. Нүүрсний экспорт 60 орчим хувиар тасарч байсан бол одоо 30 орчим хувиар тасарч байна гэх мэтчилэн сайжирч байна. 2021 оны төсөвт орлогоо төсвийн тодотголтой харьцуулахад 2.4 их наядаар нэмэхээр оруулж ирсэн. Уул уурхайгаас, татвар хураалтаа нэмэгдүүлэх замаар, урд нь дутуу авдаг байсан зүйлүүдээ нэмэх боломжтой гэж бодож орлогоо нэмсэн.