Метро хот: "Халтуурдсан" үйлдлийн тань горыг бусад хүмүүс амсах ёсгүй

Монголчууд бид хэдийнээсээ ургах наранд цай сүүнийхээ дээжийг өргөн “Үр хүүхэд биднийгээ эрүүл энх, урт удаан, элбэг хангалуун, аз жаргалтай сайхан амьдруулж, хань ижлийн минь ажил үйлсийг өөдрөг бүтэмжтэй байлгаж хайрлаарай” хэмээн хувь заяа, хүсэл бүхнээ хэлж даатгаж ирсэн. Ямар ч мухар сүсэгтэй хүн алс замд явахад сүүгээр аян замыг ерөөдөг ёсон ч бий.  Сүү өргөж байгаа нь ирэх замыг нь сүүн бороогоор гэрэлтүүлж, тэднийг ундаалж цангааг нь тайлж байгаа утгыг илэрхийлдэг гэнэ. Гэвч энэ бүхэн жам ёсоороо хэрэгжиж байна уу гэдэг нь эргэлзээтэй болжээ.

Бидний өвөө, эмээ гэрийнхээ тооноор, амбаарынхаа поорчигоор цайныхаа дээжийг “цацаж” байсныг нүдээр үзэж байсангүй. Гэхдээ орон сууцны цонхоор цай сүүний дээжээ өргөх хотжсон арга барилын хариу нь тэнгэр хангай бус тээврийн хэрэгсэлд л буугаад байх шиг санагдах боллоо.  

Энэ асуудал ч ёс уламжлал нэрийн дор олон хүний бухимдлыг төрүүлэх болсон нь нууц биш. Олон хүмүүс гэдэгт орон сууцны гадаа машинаа байрлуулдаг иргэдийг онцолж байгаа хэрэг. Ингэхдээ дулаан зогсоолд машинаа тавьдаггүй хүмүүс өөрийн амьдардаг хороолол, хотхон, байрныхаа гадаа машинаа байрлуулдаг. Энэ бол оршин суугчдын давуу эрх. Гэвч тэдгээр хүмүүс өнөөдөр өөрийн эзэмшлийн машинаа амьдарч буй байрныхаа гадаа байрлуулж зогсоосныхоо төлөө хохирсоор байна. Манайхан ч хэзээний сурсан хээв нэг зангаараа “юун сүртэй юм” гэсэн ганцхан өгүүлбэрээр ам таглаж орхино. Мөн нэг зүйлийг сануулахад цай сүүний дээжийн толбо машины лакыг гэмтээж, бүр будаг руу нь орж толбо үлдээдэг. Бүтэн будганд оруулахгүй л бол толбо нь арилдаггүй. Будаг хийлгэвэл хэдэн зуун мянган төгрөг зарцуулдаг аж. Ингэж машинаа толбо болгуулсан хүнд ямар сэтгэгдэл, хандлага үүсэх нь ойлгомжтой биш гэж үү. Та ч өөрийгөө оронд нь тавьж үзэх хэрэгтэй байх. 

Энэ тохиолдолд цонхоор өргөсөн цайны дээж өвөг дээдэст хүрч залбирал болон тусах нь юу л бол. Аль алиндаа төвөг удахгүйгээр цай сүүнийхээ дээжийг өргөөд сурчихвал ядаж л танд болон таны үр хүүхэд, хань ижилд нэгэн төрлийн засал болох билээ. Нөгөөтэйгүүр хүнд төвөг удаж арай гэж олсон хэдэн төгрөгөөс нь хороож машин угаалгын газар руу гүйлгэхэд бүү хүргээч гэдгийг хүсмээр. Орцоороо гарч өргөж болно шүү дээ. Зарим нэг настай хүмүүс орцынхоо гадна өргөж харагддаг. Яагаад залуус бусдын залхуурч цай сүүний дээжээ цацах байдлаас болж хохирох ёстой гэж. 

Уламжлалт ёс, дэгээ мартаагүй нь сайшаалтай авч бусдад төвөг удалгүйгээр цай сүүний дээжээ ёс журмынх дагуу өргөж сурцгаая.