Т.Дүүрэн: Одоогоор 46 мянган хүн ажлын байраа алдаад байна

МҮХАҮТ-аас өнөөдөр “Ажлын байраа хадгалъя” цахим жагсаалыг зохион байгуулж байна. Бид жагсаалын зорилго, бизнес эрхлэгчдийн бодит нөхцөл байдлын талаар МҮХАҮТ-ын гүйцэтгэх захирал Т.Дүүрэнгээс тодрууллаа.

-Өнөөдрийн жагсаал ямар зорилготойгоор зохион байгуулагдаж байна вэ?

-Эдийн засгийн харилцаа, аж үйлдвэр хөгжиж эхэлсэн үеэс эдийн засгийн харилцаа чухал болохыг хүлээн зөвшөөрч, хүн бол зөвхөн ажлын боол биш юм гэдгийг 1886 онд анх АНУ-д болсон жагсаалаар олон нийтэд таниулж байжээ. Үүнээс хойш дэлхийн 165 улс тавдугаар сарын нэгний энэ өдрийг ажлын байрны ач холбогдлыг олон нийтэд ойлгуулах зорилготойгоор тэмдэглэж ирсэн.  Өөрөөр хэлбэл, өнөөдөр бол ажилтай, орлоготой иргэн тухайн улсын баялаг юм гэдгийг бүх нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн эв санааны өдөр. Гэвч энэ удаагийн жагсаал дэлхий нийтэд ажлын байр алдагдаж байгаа энэ хэцүү үед таарч байгаагаараа онцлогтой. Өвчин  хэлж бус хийсч ирдэг. Иймд үүсээд буй нөхцөл  ямар нэгэн улс төрчийн хариуцлагагүй үйлдлээс шалтгаалсан зүйл биш. Гэхдээ үүнийг зөв макро эдийн засгийн мөнгөний  бодлогоор удирдаж явуулбал эрсдэл багатайгаар давах боломжтой гэдгийг нийгэмд ойлгуулах, төрийн нэгжтэй хамтран ажиллан, дуу хоолойгоо хүргэх зорилготойгоор уг жагсаал зохион байгуулагдаж байгаа юм.

-Өмнө нь танай танхимаас 1500 нэгжид хийсэн эдийн засгийн судалгааг танилцуулж байсан. Үүнээс хойш бизнес эрхлэгчдийн дунд нөхцөл байдлын ямар судалгаа хийсэн бэ?

-Вирусын асуудал үүссэн өдрөөс эхлэн МҮХАҮТ маш яаралтайгаар судалгаа, шинжилгээ, нөхцөл байдлын урьдчилсан таамаглалуудыг хийж төр засагт танилцуулсан. Сүүлд 10 мянган иргэнээс “Та бүхэн ажлаа алдвал хэдэн сар тэсч чадах вэ” гэх судалгааг явуулахад, нийт иргэдийн 72 хувь нь  нэг сараас илүү тэсэж чадахгүй хэмээн хариулсан байна. Тэгэхээр ажлын байраа хадгалахгүйгээр үргэлжилбэл эдийн засгийн үзэгдэл бус цаашлаад нийгмийн үзэгдэл болж хувирах эрсдэл өндөр байна.

-Эдийн засгийн хүнд нөхцөл байдал энэ хэвээр үргэлжилвэл нийгэмд болон эдийн засагт ямар хохиролтой гэж үзэж байна вэ?

-Мөн 260 мянган хүн ажилгүй болох магадлалтай байгаа талаар урьдчилсан судалгаа гарсан. Ажилгүй орлогогүй иргэд олноор бий болбол нийгмийн хямрал болж үргэлжилнэ. Яагаад гэвэл 2008 болон 2012 оны эдийн засгийн хямралаар манай улсын ажилгүйдлийн төвшин 11 хувь буюу ажилгүй хүний тоо 120 мянгад хүрч байсан юм билээ. Тэгвэл цар тахлаас болж дэлхийн эдийн засгийн түүхэнд байгаагүй том гацаа үүсэж байна. Магадгүй  ажилгүйдэл 15-20 хувь руу хүрэх эрсдэлтэй. Жагсаалын үе сонгуулийн ийм эгзэг үетэй давхацсан учраас жаахан улс төржих хандлага хүмүүсийн дунд гараад байгаа учраас эдийн засгийн ийм нөхцөлийг битгий улс төржүүлээч гэж холбогдох хүмүүсээс нь хүсэж байна.

-Дэлхий нийтэд тархсан цар тахал хэзээ намдах нь тодорхойгүй байна.  Иймд эдийн засгийн хүндрэлийг хэрхэн эрсдэл багатайгаар туулах боломжтой вэ?

-Энэ бол вирусийн бус эдийн засгийн асуудал. Иймд эдийн засаг болон нийгмээ аль болох бага хямраах хэрэгтэй гэдэг байр суурьтай байгаа юм. Судалгаагаар тогтоогдсон 260 мянган хүнээс 46 мянга нь ажлын байрааалдчихсан байгаа юм бол энэ тоогоо хязгаарлах, тогтоох хэрэгтэй.  Мөн үлдсэн хүмүүсийн ажлын байрыг төрийн болон хувийн хэвшлийн уян хатан бодлогоор хамтдаа давах ёстой болж байна. Бидний зүгээс танхимын дуу хоолойг сонсох, сая хүнийг ажлын байраар хангаж байгаа хувийн хэвшлийнхээ дуу хоолойг бодит мэдээллийг хүлээн авах хэрэгтэй болохыг ч сануулж байгаа.

Ц.Янжиндулам