METRO хот: Дугаарыг чинь дуудахыг хүлээх хэрэггүй, АТМ, Киоскоор л үйлчлүүлээд сурчих

Залуучууд өдрөөс өдөрт олон соёлд суралцаж байна. Хотын соёл гэдэг олон зөв зүйлийн нийлбэр. АТМ-ээр үйлчлүүлэхдээ залуучууд нэгнийхээ дансанд хэдэн төгрөг байгааг шалгах гэж байгаа юм шиг л шавдаг байлаа, саяхныг болтол. Картынхаа нууц дугаарыг марттал нь чихэн дээр нь амьсгалдаг байв даа. Харин өдөр ирэх тусам үйлчилгээний соёл дээшилж, нууц дугаар нууц байх ёстой гэдгийг ч иргэд ойлгодог болж байна. Коронавирус ч нэг талаараа олон соёлд сургаж эхэлсний нэг нь АТМ-ээр үйлчлүүлэх.  Хэн нэгэн АТМ-ээс мөнгөө авч байхад өөр нэгэн хоёр метрийн зайтай зогсож байна. Тэмдэглэгээ хийгээд өгчихсөн, түүнээс нь хэтэрч шаваад байгаа бүдүүлэг хүн алга. Сайн тал. Коронавирус намдаад, дэлхий "хэвийн эргэж" эхлэхэд ч гэсэн бид хоёр биш юм гэхэд нэг метрийн зайтай зогсоод, нэгнийхээ санхүүгийн орон зайд халдахгүй байх соёлд суралцвал сайн байна. Энэ бол сая давсан хүн амтай том хотын иргэдийн заавал суралцах соёл. 

Түүнээс гадна, банканд очоод, олноороо бөөгнөрөөд, дугаарыг чинь дуудах хүртэл бухимдаж суух хэрэг алга. Нэг үеэ бодвол интернэтээр, зайнаас санхүүгийн асуудлаа шийдчих боломж нэмэгдсэн. Энэ ч бас соёл, бухимдахгүй үйлчлүүлэх боломж. Аль ч банк цахим хувилбартай болчихсон. Гүйлгээ хийх аппликэйшнууд ч олон бий. Заавал банк яваад байх шаардлага алга. Банк руу очихын тулд замын түгжрэлд гацаж, хамаг цаг заваа барах хэрэггүй. Алс бөглүү хөдөөгийн суманд суугаа хүнд бэлэн мөнгө явуулах гэж унаанд дайж, очсон, авсан болов уу гэж санаа зовох ч шаардлагагүй болсон. Цахим банк, аппликэйшн ашиглаж чадахгүй, банк орох шаардлага гарсан гэж бодъё. Ахмад настай хүмүүс технологи ашиглахад хараахан суралцаж амжаагүй л байна. 

Үнэхээр банк орох ёстой бол АТМ, Киоскоор үйлчлүүлж, цаг заваа хэмнэх боломжтой болчихсон. Жишээлбэл, ХААН Банк Улаанбаатар хот болон 21 аймгийн төвд Киоск машин суурилуулсныг та анзаарсан л байх. Харилцуураар холбогдож, дэлгэцээр дүрсийг нь харан ажилтантай ярьчихна, хэрэгтэй тодорхойлолт хуулгаа хэвлээд авчихна, банк дотор болон банк хооронд хүссэн дүнгээрээ гүйлгээ хийчихнэ, банкаар үйлчлүүлж байгаагаас ямар ч ялгаагүй. Нэг л ялгаа байгаа, дугаарыг чинь дуудах хүртэл хүлээхгүй. Танд ердөө иргэний үнэмлэх байхад л хангалттай. Виз мэдүүлэхэд дансны тодорхойлолт авах шаардлагатай болдог шүү дээ. Тэр тодорхойлолтыг Киоскоос л  авчихна гэсэн үг. Иргэний үнэмлэхээ машин руу хийлээ, хурууны хээгээ уншууллаа, ямар тодорхойлолт авахаа сонголоо, тодорхойлолтоо хэвлэлээ, гүйцээ. Тодорхойлолт хэвлэх хураамжийг төлөхгүй байж бас болно, сонголтоор и-мэйл рүүгээ илгээхэд л хангалттай. Амархан байгаа биз. 

Хэдэн төгрөг шилжүүлэхийн тулд банканд очиж, дугаар аваад, дуудахыг нь хүлээгээд, бухимдаж зогсох ямар ч шаардлагагүй болсон. Зөвхөн өөрийнхөө цаг завыг гэлтгүй бусдын цагийг ч үрэхгүй байх энэ мэт олон арга байна. Харин та цахим банкны систем, АТМ, Киоскоор үйлчлүүлэхэд суралцчих, тэгээд л гүйцээ. Төхөөрөмжөөр үйлчлүүлэхдээ харин бусдын санхүүгийн нууцыг хүндэлж, метрийн зайтай зогсохоо битгий мартаарай.

Харин хэн нэгэн данс руу тань мөнгө шилжүүлье, бэлэн мөнгө аваад өгөөч гэвэл зөвшөөрч огт болохгүй гэдгийг энэ дашрамд сануулъя. Учир нь цахим гэмт хэрэгтнүүд бусдыг залилж олсон мөнгөө өөрийн дансаар гарган авах нь эрсдэлтэй тул бусдын данс руу шилжүүлж мөнгөө авдаг байна. Иймээс санамсаргүйгээр гэмт хэрэгтэнд тусалж, хамсаатан болохоос сэргийлээрэй.