Б.Найдалаа: Зогсоолгүй газарт зогссон машин бүрийг анаж байгаад ачдаг тэнэг аргаа болих ёстой

ХҮН-ын дарга Б.Найдалаатай цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.

-ХҮН нам орон нутгийн сонгуульд оролцож чадахгүй хэмжээнд очиж, олон саад туулах шиг боллоо. Одоо ямар нэг асуудалгүй сонгуульдаа оролцох боломжтой болсон уу?

-Угаасаа манай намд ямар ч асуудал байгаагүй. ХҮН-д дотоод асуудал өчүүхэн ч байгаагүй. СЕХ-нд материал бүрдүүлэлттэй холбоотой бас ямар ч дутуу зөрүү юм байгаагүй. Журмынхаа дагуу бүх зүйл бүрэн байсан. Зүгээр л улс төрийн зорилгоор гүтгэсэн асуудал байгаа.

-Хаанаас, хэн гүтгэсэн гэж үзэж байгаа юм бэ?

-Мэдээж улс төрийн зорилгоор өрсөлдөгчдөөс л байх л даа.

-Танай намын сонгуулийн сурталчилгаа бусад намаас сүүлд эхлэх шиг болсон. Иргэддээ хүрч хүмүүсээ таниулж чадаж байна уу?

-Бид нэлээд оройтож гарсан. Талаас илүү хугацааг нь алдсан. Тэглээ гээд нэг их санаа зовохгүй байна.

-Таны хувьд хаанаас нэр дэвшиж байгаа юм бэ. Машин ачилтыг зогсооно гэсэн уриатай сонгуулийн сурталчилгаагаа хийж байгаа тань олон түмнээс дэмжлэг авч байх шиг байна?

-Би Чингэлтэй дүүргийн 1-11 дүгээр хороо буюу 16 дугаар тойргоос НИТХ-д, Чингэлтэй дүүргийн гуравдугаар хорооноос дүүргийн ИТХ-д давхар нэр дэвшиж байна. ХҮН-ын мөрийн хөтөлбөр арай онцлог байгаа. МАН, АН хоёр Улаанбаатар хотыг 30 жил ээлжлээд удирдсан хэрнээ асуудал шийдэгдсэн юм нэг ч байхгүй. Битүү түгжрэл. Явган хүний зам ч байхгүй. Байгаа стандартаа ч мөрддөггүй болчихоод байна. Ийм байж “Яг одоо сонгоод өг. Одоо шийдье" гэж байгаа нь утгагүй сонсогдож байна. Түгжрэл бол бидний хамгийн ноцтой, суурь асуудал. Үүнийг шийдэх ёстой. Шийдэх шийдэл бидэнд байна. Харин зам нэмж бариад, тэнгэрийн зам бариад, эсвэл дугаарын хязгаарлалт хийгээд тэгш сондгойгоор явна гэж байгаа бол энэ шийдэл биш. Богино хараатай, ойр зуурын утгагүй тэнэглэл гэж хэлнэ. Өөр шийдэл байгаа. Машин ачилт бол манай шийдлүүдийн нэг жижигхэн хэсэг. Машин ачилтыг эсэргүүцэж байна. Болиулах хэрэгтэй. Яагаад гэвэл харахад дүрэм зөрчсөн хүнийг ачаад байгаа юм шиг боловч үнэндээ хүүхдээ цэцэрлэгт оруулж өгөх хооронд машиныг нь аччихаад хаа байсан хол газарт таксидуулаад, өндөр төлбөр аваад иргэнээ хохироож байна. Эхлээд зогсоолоо шийд л дээ. Зогсоол нь хаана байгаа юм бэ. Зогсоол дээр нь төрийн захиргааны байшин барьж зайгүй болгож, газрыг нь зарчихаад эргээд иргэнээ машинаа түрхэн зогсоогоод хүүхдээ зөөх боломжгүй байдалд оруулж байна.

-Машин ачилтыг бүр болиулна гэж үү. Зарим тохиолдолд хэрэгтэй юм биш үү?

-Онцгой тохиолдол байж болно. Зам хаасан, осол болсон зэрэг онцгой тохиолдлоос бусад тохиолдолд машин чирч гулдчих ямар ч шаардлагагүй гэж бодож байна. Бүр болиулна гээгүй шүү. Зогсоолгүй газар зогссон машин бүрийг анаж байгаад ачдаг тэнэг аргыг л болих хэрэгтэй гэж байгаа юм. Зөвхөн хэсэгхэн хүн төрөөр дамжуулж гоё юм ярьж байгаад мөнгө олж байгаа явдал. Зүгээр торгуулийн хуудас наачихаж болно шүү дээ. Торгуулийн хуудас наалаа, торгуулиа төллөө. Тэгээд л болно. Одоо бол ачилтын компаниуд хэв журам сахиулах гэхээсээ илүү яаж эзэнд нь мэдэгдэхгүйгээр олон машин хурдан ачиж мөнгө олох вэ гэсэн сэдлээр ажиллаж байна. Ийм дүрэм хотод үйлчилж болох юм уу. Болохгүй.

-ХҮН нийслэлд олонх болж байж энэ шийдвэрийг цуцлуулж чадах байх?

-Мэдээж олонх болчихвол шууд цуцална. Гэхдээ олонх болоогүй ч иргэд дэмжиж байгаа учраас НИТХ-д санал тавьж болно шүү дээ. Яагаад хэн ч үүний талаар дуугарахгүй байгаа юм бэ. Иргэд өдөрт хэдэн зуугаараа ачуулаад, 60-100 мянган төгрөг төлөөд л яваад байна. Хаа байсан газар аваачаад тавьчихна. Ачуулж үзсэн хүн тодорхой мэдэж байгаа. Ачуулах вий гэсэн айдастай байгаа. Гэтэл ийм айдастай байж бид асуудлаа зөв болгох талаар яагаад ярихгүй байгаа юм бэ. Би сонгогдсон ч сонгогдоогүй ч энэ асуудлыг ярьж, зохих хүмүүст нь хандана.

- ХҮН-д түгжрэлийг шийдэх өөр шийдэл байгаа гэлээ. Ямар шийдэл вэ?

-Замын хөдөлгөөнд оролцож байгаа тээврийн хэрэгсэл, иргэд өөрсдөө ямар ч зохицуулалтгүй, үр ашиггүй явж байна. Хэтэрхий олон машин хэтэрхий замбараагүй явж байна. Үүнийг смарт технологи ашиглан сууриар нь шийдэх ёстой. Өөрөөр хэлбэл, таксинд явж байгаа машинуудыг аль болох сул явалт багатай, хүнээ хайгаад хотоор хэсээд байдаггүй болгох ёстой. Энэ технологийг ашиглаад сул явдаггүй, захиалгаа авдаг, гар утсаараа зорчигчтойгоо холбогдох боломжийг бүрдүүлэх ёстой. Заавал албан ёсны такси гэж хэтэрхий сүржигнэж, стандарт ярьж дэмий чангалахгүйгээр наад захын шаардлагыг нь тавиад олон хүнийг оролцуулаад илүү орлоготой, ажлын байртай болох талаас нь ажилламаар байна. Дэмий олон машин хотоор сүлждэгийг болиулах нь түгжрэл шийдэх нэг шийдэл. Мөн нийтийн тээвэр. Хүйтэнд автобус нь ирдэггүй, иргэдийг удаан хүлээлгэдэг. Тохь тухгүй болохоор л хүмүүс машин унаад байна. Тиймээс машин унуулахгүйн тулд нийтийн тээвэр нь машинаас илүү тохитой байх ёстой. Янз янзын тусгай замын автобусны шийдэл, асар үнэтэй метро, тэнгэрийн зам ярихгүйгээр Улаанбаатарын түгжрэл шийдэх шийдэл байгаа. Дүгнээд хэлэхэд, цахимжуулаад хотын хөдөлгөөнд оролцож байгаа автомашинуудыг ухаалаг, үр ашигтай болгох нь хамгийн чухал. Дараа нь тэр зам талбайгаа барих, засч янзлах ажлаа хийх хэрэгтэй.

-Шинээр бүрэлдсэн УИХ  ажлаа хэр сайн хийж байгаа гэж дүгнэж байна вэ?

-УИХ-ыг дүгнэх хугацаа нь арай болоогүй байна. Дөнгөж сая төсвийн тодотгол баталсан. Өөрөөр сайн, муу гэж хэлэхэд хэцүү байна. Баттай бардам хэлэхэд, манай Зөв хүн электорат эвсэл, ХҮН-аас сонгогдсон УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд маш сайн ажиллаж байгаа гэдгийг хэлнэ. Т.Доржханд гишүүний ард хүчтэй мэргэжилтнүүд, олон хүнтэй баг байгаа. Ганц гишүүнтэй байлаа ч сөрөг хүчин байгаад асуудалд мэргэжлийн түвшинд хандаж болдог юм байна гэдгийг харуулж байгаа.