Ерөнхий сайд аа, чуулганы танхимд хэлсэн үгэндээ багтаж дөрвөн жилийн ард гараарай

Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхээс дараагийн Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх Засгийн газрын тэргүүний суудлыг, тамгыг, ачааг хүлээж авлаа.  Тэрбээр танхимын бүтцээ танилцуулаад, батлуулсан. Үндсэндээ элдэв зардал чирэгдэл нэмж, бүтэц өөрчлөхийг хүсэхгүй байгаагаа хэлсэн. Нэг яамны нэрийг солиход л тамга тэмдэг, албан бичигнээс эхлээд бүх зүйл нь өөрчлөгддөг. Түүнийгээ дагаад улсын төсвөөс маш их зардал гардаг гэдгийг ч хэлсэн. Тэр ажлаа зөв эхлүүллээ. Ганцхан Соёлын яамыг шинээр байгуулсан. Тэгэхээр боловсролын яам л урт нэрнээсээ салж, тамга тэмдэг, бичиг цаас нь өөрчлөгдөх нь бололтой. Соёл нь салаад тусдаа яам болно. Спортыг нь Биеийн тамир спортын хороо нь мэддэг болгохоор өөрчилсөн.  Энэ мэтээр эдийн засаг хүнд үед төсөв бага ч болов хэмнээд авлаа.  

Түүнээс гадна, өчигдөр Засгийн газрын бүрэлдэхүүнээ танилцуулж, сайд нараа эцэслэн баталлаа.  Монголын ард түмэн мэргэжлийн Засгийн газар байгуулахыг үе үеийн Ерөнхий сайд нараас хүсэж, шаардаж ирсэн. Тэр хүслээр боллоо.  Үндсэн хуулиар "давхар дээл"-ийг хязгаарласан. Тиймдээ ч Ерөнхий сайд, ЗГХЭГ-ын дарга, БОАЖ, ХЗДХ, Сангийн сайдаар УИХ-ын гишүүн хүн ажиллана.  Бусад 11 сайд нь салбартаа олон жил ажилласан, улстөрч биш, жинхэнэ мэргэжилтнүүд.  Соёлын сайд л жаахан хэл ам дагуулж байгааг эс тооцвол бусад нь салбартаа хүлээн зөвшөөрдөгдсөн,  өөд нь татах чадвартай хүмүүс байна. Одоо л ард түмний хүсээд байсан жинхэнэ мэргэжлийн Засгийн газрыг байгууллаа. Ингэж дүгнэхэд нэг их хол зөрөхгүй байх. 

Гэхдээ хамгийн амаргүй үеийг энэ Засгийн газар туулна.  Хамгийн наад зах нь ирэх дөрвөн жилд 2.9 тэрбум ам.долларын өр төлөх ёстой. 2021 онд гэхэд л 500 сая ам.долларын өр төлнө. 2022 онд 1 тэрбумын өр төлөхөөр байгаа.  Гэтэл коронавирусийн улмаас улсын төсвийн орлого 1.4 их наядаар тасарчихаад байдаг. Жилийн төгсгөл гэхэд 2 их наядаар тасрах магадлалтайг Монголбанкнаас мэдээлсэн. Дарин дээр давс асгав гэгчээр 2020 оны төсвийг 2 их наядын алдагдалтай баталчихсан.  Дээрээс нь нэмээд 2 их наядаар төсвийн орлого тасарвал алдагдал 4 их наяд хүрэх гээд байна. 1.3 тэрбум ам.доллар гэсэн үг.  Гэтэл коронавирус хэзээ намдаж, дэлхий хэвийн эргэж эхлэхийг хэн ч мэдэхгүй байна.  

Ийм л хүнд үед мэргэжлийн хүмүүс ажиллах нь. "Михайлд нэг бодол бий" гэдэг шиг мэргэжлийн хүмүүс нэгийг бодож, хоёрыг тунгааж байгаа байх. За тэр эдийн засгийн хүндрэлтэй яаж ийж байгаад тэмцээд, зохицуулж болох байх. Тавантолгойн ашиг орлогоо нэг жил өр дарахад зарцуулаад, ногдол ашиг тараахгүй явахад болох биз. Эдийн засгийн хүндрэлээс илүүтэй хэцүү асуудал нь УИХ-тай, гишүүдтэй ойлголцох. Өчигдөр УИХ-ын чуулган үеэр Ж.Мөнхбат гишүүн "УИХ-тайгаа ойлголцож ажиллаарай. Бид хуулийг чинь баталж өгнө шүү" гэж сануулж байна билээ. Мөн МАН-ын мөрийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх үүрэг Засгийн газарт байгаа гэдгийг ч хэлсэн. Ерөнхийдөө л "Аятайхан байгаарай та нар. Бидэнд долигнохгүй бол Засгийн ажил чинь явахгүй шүү" гэж хэлж байгагаас ялгаагүй сонсогдсон. 

Тэгэхээр ирэх дөрвөн жилд сайд болоогүй, Засгийн газарт ашиг сонирхлоо тусгаагүй гишүүд ууртай байж, нэлээд зовоох байх. Бодлогыг нь баталж өгөхгүй, Ерөнхий сайд нэлээд зутарч магадгүй л шинжтэй байна. Гэхдээ намын дарга гэдэг утгаараа эрх биш нэг зангидаж ажиллана гэж найдая. Хамгийн гол нь дөрвөн жил Засгийн газар тогтвортой байгаасай л гэж залбиръя.  Түүний төлөө хамаг чадлаараа зүтгээрэй, У.Хүрэлсүх сайд аа. Танд 6.5 жил энэ улсын Ерөнхий сайдаар ажиллаж, шийдэгдээгүй олон асуудлыг шийдэх боломж байна. 

Өнгөрсөн Засгийн газрын "баас"-ыг цэвэрлэх гэж үйлээ үзэж байна гэх яриа гарахааргүй болсон. Төрийн залгамж халаа үргэлжлэхээр болж байна. Ямар нэг шалтаг хэлэх эрхгүйгээр зөвхөн ажил хийх л үлдлээ.  Дарханы замаа хурдхан бариад, энэ өвлөөс өмнө асуудлыг шийдээрэй. Бөөн пиар болгосон нефьт боловсруулах үйлдвэрээ явуулаарай.  Төв цэвэрлэх байгууламжаа шинэчлэхийг улаанбаатарчууд нүдээ ширгэтэл хүлээж байна. Хэчнээн ч удаа шав тавьсан билээ. Та мартаагүй байгаа байх. Одоо ажил хэрэг л болгох хэрэгтэй. БХБ-ын сайд чинь нэгийг бодож, хоёрыг тунгааж байгаа гэж найдая. 

Хийх ажил маш байгаа ч эдийн засгийн олон том сорилт хүлээж байна.  Тэр бүхнийг давах, ард түмний хүлээж буй олон асуудлыг шийдэх гарц гаргалгааг мэргэжлийн сайд нар чинь олсон гэж итгэе.  Энэ улсыг өөд нь татах цаг болсон гэж дотроо бодож, зүтгэнэ гэж найдаж байгаа шүү.  Та УИХ-ын чуулганд оролцож үг хэлэхдээ импортлогч улсаас экспортлогч болъё гэсэн. Нийгэмд шударга ёс тогтоох талаар ч ярьсан. Иргэдийн амжиргааг дээшлүүлж, дундаж давхаргыг тэлэх ёстойг ч хэлсэн.  Ард түмний хүсэж байгаа зүйл л энэ. "Би төр засгийнхаа өмч хөрөнгөнөөс нэг ширхэг хадаас ч хулгай хийхгүй. Хулгай хийвэл шоронд явна. Ерөнхий сайд ийм л зарчимтай ажиллана. Өнгөрсөн жилүүдэд ч гэсэн тэгж ажилласан. Энэ утгаараа миний танхимд орж ажиллаж байгаа сайд нар ч ингэж ажиллах ёстой. УИХ-ын гишүүд сайд нарт шахаа хийх гээд яваад байхгүй шүү. Би намын даргын хувьд та нарт хэлж байна шүү. Эх орноосоо хулгай хийдэггүй парламент байя. Би Засгийн газрын гишүүддээ дахиад хэлье, хууль бус ажил хийхгүй шүү. Хэрвээ хууль бус ажил хийвэл шоронд явна. Хуулийн хүрээнд ажиллана шүү. Хууль зөрчиж байгаа ямар ч хүнд үгүй гэж хэлж сур. Энэ хамгийн чухал" гэж хэлсэн.

Энэ хэлсэн үгэндээ багтаж ажиллаарай. Дөрвөн жилд шударга ёсыг илүү их тогтоогоорой. Эх орноосоо хулгайлдаггүй парламент, Засгийн газар байгаарай.  Төрийн, гишүүдийн, эрх мэдэлтнүүдийн цавчааг танаж чадвал энэ улс эдийн засгийн хямралд өртөхгүй дээ.  Танд энэ улсыг хөгжүүлсэн шиг хөгжүүлчихээд, 2024 онд дахин сонгогдоод, Ерөнхий сайд болох боломж байна. Монгол Улс хөгжиж, эдийн засаг нь тэлж, үр өгөөж нь ард түмэнд очиж л байвал хэнийг ч, хэдэн ч удаа сонгосон яах вэ дээ.