“Аз жаргалтай Улаанбаатар”-ын хүүхдүүдэд чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрөөх газар тун ховор. Зав гарган очих газар гэвэл кино театр, зуны улиралд хүүхдийн паркаас хэтрэхгүй
“Намайг, хаанаас ирээд хэн болсоныг манай Эрдэнэтийнхэн мэддэг болсон” хэмээн цайлганаар өгүүлэх нь цаанаа л нэг өөриймсөг. Өөрийнхөөрөө зоргоороо ч гэмээр түүний амьдралын намтар яг л адал явдалт кино шиг өрнөжээ. Монгол Улс шинэ тогтолцоонд шилжсэн ороо бусаа, хүнд хэцүү тэртээх он жилүүдэд, Оюун-Эрдэнэ 17-хон настай шавилхан хүү, төрж өссөн Хөвсгөл нутгийнхаа дээсийг анх алхаж, түм түжигнэж, бум бужигнасан улсын нийслэл Улаанбаатар хот орж, олны дунд хөл тавьсан нь 1992 он байлаа.” Дөч гарсан эр, дөрөө дарсан ат” гэж үг буй
Манай орны жилийн дундаж агаарын температур ойролцоогоор сүүлийн 80 жилд 2.25°C-ээр дулаарсан байна.
Монголын улс төрийг ууган хүчин Монгол Ардын Нам байгуулагдсаны 99 жилийн ой энэ жил тохиож байна. Жил бүрийн 3 дугаар сарын 1-ний Эх орончдын баярын энэ өдөр бид улс төрийн намыг үүсгэн байгуулж, Ардын хувьсгалыг удирдан, тусгаар тогтнолоо сэргээж чадсан төр, нийгмгийн зүтгэлтнүүд, эх орончдоо дурсах учиртай юм.
Өнөөдөр Үндэсний түүхийн музейд Сарьдагийн хийдийн олдворын үзэсгэлэнгийн нээлт боллоо. Үзэсгэлэнгийн нээлтэд Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх болон УИХ дахь МАН бүлгийн даргын дарга Д.Тогтохсүрэн нарын албаны хүмүүс оролцсон.
Өнөөдөр Үндэсний түүхийн музейд Сарьдагийн хийдийн олдворын үзэсгэлэнгийн нээлт боллоо. Үзэсгэлэнгийн нээлтэд Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх болон УИХ дахь МАН бүлгийн даргын дарга Д.Тогтохсүрэн нарын албаны хүмүүс оролцсон.
Бээжингийн их сургуулийн эрдэмтэд компьютерээс ялгарах цацрагийн хорт нөлөөг бууруулах арга олжээ. Олон жил судалсны дүнд биед шингэсэн хүнд элементийг гарган зайлуулах үйлчилгээ ногоон цайнд байдаг болохыг олж тогтоосон байна. Эрдэмтдийн хэлж байгаагаар хортой цацраг ялгаруулдаг цахилгаан хэрэгслээс хамгаалахын тулд өдөрт хоёр аяга өтгөн ногоон цай уух хэрэгтэй гэнэ. Үл исэлдүүлэгч чанар нь С амин дэмээс 100 дахин, Е амин дэмээс 25 дахин хүчтэй байдаг тул цацраг туяанаас найдвартай хамгаалдаг аж
Манай зуслангийн арын ууланд хэсэг хүмүүс тонголзоод юм түүгээд байхаар нь очиж сонирхсон чинь ганга түүж яваа юм байна. Тэдний харласан нүүр царайг харваас андашгүй “хүнд гарууд” аж
Суварга хайрхан уул нь Архангай аймгийн Цэнхэр сумын нутагт орших бөгөөд хангайн уулархаг мужийн савд багтах байгалийн өвөрмөц тогтоцтой үзэсгэлэнт сүрлэг уул юм. Хангай нутгийнхан эртнээс нааш сүсэглэн шүтэж ирэхдээ Их цагаан уул гэж нэрлэсээр иржээ
Эмэгтэйчүүд л хов базаж, хэн нэгний талаар харилцан ярьдаг гэвэл ташаа ойлголт юм. Бодит амьдрал дээр эрчүүд эмэгтэйчүүдээс илүү хоорондоо хов ярих дуртай аж
МӨНХХАЙРХАН УУЛ - ҮНДЭСНИЙ ЦОГЦОЛБОРТ ГАЗАРБаян-Өлгий аймгийн Булган сум, Ховд аймгийн Мөнххайрхан сумын хил залгаа нутгийг дамнан 40-80 километрийн өргөнтэйгөөр баруун хойноос зүүн урагш 200 гаруй километр үргэлжлэн оршдог. Мөнххайрхан уулын ноён оргил нь 4362 метр өндөр бөгөөд мөнх цас мөсөн гол бүхий Монголын хоёр дахь өндөр оргил болно
БНХАУ-д зочлон явж байхдаа Бямбын Ринчен гуай нэг удаа түмэн газрын урт цагаан хэрэм үзжээ. Гадаад, дотоодын олон аянчин, жуулчдын нүдэн дээр гэнэт Ринчен гуай Цагаан хэрэмний наад талд гараад ногоон ширгэн дээр өөдөө харан хэвтээд өгч гэнэ
Гараа халуун ширмэн дээр тавиад нэг үзээрэй. Тэгэхэд бараг цаг болсон юм шиг санагдах болно. Харин сайхан бүсгүйн хажууд нэг цаг суугаад үзээрэй. Тэгэхэд ганцхан минут болсон мэт санагдах болно. Энэ чинь л харьцангуйн онол юм шүү дээ.
Нүүдэлчдийн анхны төрт улсыг байгуулсан Хүннү гүрний их хаан Модун Шаньюй нь тухай.Ихэнх түүхчид НТӨ 234 Онд мэндэлсэн гэж үздэг бөгөөд анх түүний эцэг Түмэн шаньюй Юэчжи аймгийн шаардлагаар 10гаруйхан настай Модунг барьцаанд хүргүүлсэн юм.Юэчжийн ван Кидолу харь газрын элч хүлээн авч найр хийхдээ Модунг заавал хажуудаа байлгадаг бөгөөд хэрэв зээ Хүннүгийн талаас хэн нэгэн хилийн дээс зөрчих аваас толгой чинь ойчих болно гэдгийг сануулдаг байсан бөгөөд гавлаар чинь аяга хийн шүү гэж хэлэн Хүн улсын нэгэн ноёны мөнгөлсөн гавалд сархад хийж зочин гийчдэд барьдаг байжээ.Харь газар харь хүмүүсийн доромжлол бага балчир Модуны ааш занд огцом өөрчлөлт оруулж ухаан бодлыг нь тэлж хожим тал нутгийг удирдах нэгэн болоход төлөвшүүлж байлаа.Нэгэн удаа Хан улсын элчийг КидолуВан хүлээн авч , их найр наадам хийж анхаарал сарнисан үеийг сэргэлэн төрсөн Модун хүү ашиглаж тэнгэрийн хэмээн алдаршсан хурдан хүлгийг нь сэм хулгайлж эх нутагтаа ирсэн билээ.Түмэн эр зориг гарган барьцаанаас мултарч ирсэн хүүдээ баярлан Орхоны их цагаан тохойд их хуралдай зарлаж найр наадам хийн Модунг Зүүн гарын Жуки буюу өөрийн өв залгамжлагчаа хэмээн зарлахад Модун татгалзаж эдлэн газар заалгаж аваад буцсан юм.НТӨ 213 -209 оны хооронд Модун өөрийн харьяа нутагтаа амьдрах хугацаанд Тэлэнгэд аймгийн ноёны охиныг хатнаа болгон авч уураг барилдаж нэгэн хүүтэй болсон юм. Мөн морины зүс нийлүүлж дуут сумны доор өчиггүй дагах гэхчлэн цэргийн шинэтгэл хийж зохион байгуултанд оруулж байв. Жишээ нь: өрнө этгээдэд дан цагаан умардад хар ,өмнөдөд саарал , дорнодод , хул морьтой цэргүүд байрлаж , эсвэл зүсэм зүсмээр гарч ирэх гэхчлэн цэргийн нарийн зохион байгуулалт нь сүр хүчийг ихээр нэмэгдүүлж байв . "Модун дуут сумаа хааш тавина тэр зүгт хэн ч гэсэн алгуурлалгүй харваж байхыг тушааж , нэгэн удаагийн ав хоморгын үеэр эгнээнээсээ гарч давхисан хатнаа анхааруулах гэж сургуулийн сум тавих гээд андуурч дуут сумаа тавьсанд дагалдан явсан хэдэн мянган цэрэг нь "Өчиггүй дага" хэмээн ойлгож хатныг харван алсан гэдэг бөгөөд цөөн тооны цэрэг нь хатан авхайг хайрлан эс харвасныг тэр доор цаазлав хэмээн түүхэнд тэмдэглэсэн буй.Бас нэгэн удаа Модун адуун сүргийнхээ заахад бэлчиж явсан усан тэлмэн жороо морио хараад түүн рүү дуут сумаа харвахад дагалдан явсан цэрэг эрс нь нэгэн адил харвасан боловч , Мянгат ,Зуутын Ноёд нь " Хүн улсын эр хүн моринд хайртай билээ " хэмээн харваагүй тул толгойгоо авахуулсан түүхтэй. НТӨ 209 оны намар Модун Хүн улсын төрийн их анд оролцохоор өөрийнхөө түмттэй Орхон голд буй эцэг Шаньюйн өргөө тийш явахдаа замдаа тарсан эцгийнхээ адуун сүргийн дотроос эцэг Шаньюйн байлдааны хүлгийг дуут сумаар харвахад нэг ч хүн алгуурлалгүй бүгд харваж ,Дуут сумны дор эгнэн нэгдсэнээ харуулсан байна. Ав хоморго төгсөх шатандаа орох агшинд Түмэн Шаньюй түмний нүдэн дээр суманд шавуулан мориноос унаснаар Төрийн ав төгсч ,Хүн улсын төр эргэсэн нь тодорхой болов.Модун " Миний эцэг төрийн жолоог атган явж үл чадах тул " арга буюу Хүн улсын хэтийн хувь заяаг бодож энэ удаа би эцэг хүүгийн журмыг эвдэв
Шөнө зургаа буюу түүнээс бага цаг унтдаг хүмүүс ханиад амархан хүрдэг байж магадгүй гэж АНУ-ын судлаачид хэллээ. АНУ-ын "Sleep” сэтгүүлд нийтлэгдсэн судалгааны тайлан нь нойр бидний эрүүл мэндэд ямар чухал болохыг нотлон харууллаа. "Хангалттай унтаж амарч чадахгүй байх нь эрүүл мэндэд маш сөрөг нөлөөтэй” гэж АНУ-ын Калифорнийн их сургуулийн сэтгэцийн эмгэг судлалын дэд профессор, судалгааны багийн ахлагч Арик Пратер хэлэв. Уг судалгаанд оролцсон насанд хүрсэн 164 хүнийг эмчийн үзлэгт хамруулж, тэднээс ярилцлага болон санал асуулга авсан байна. Судалгаа хоёр сар үргэлжилжээ. Шөнөдөө зургаа хүрэхгүй цаг унтдаг хүмүүсийг долоогоос дээш цаг унтдаг хүмүүстэй харьцуулахад ханиад хүрэх магадлал 4.2 дахин илүү байсан бол тав хүрэхгүй цаг унтдаг хүмүүс ханиад хүрэх магадлал 4.5 дахин өндөр байжээ. Нойр бидний эрүүл мэндэд чухал болохыг судлаачид эртнээс мэдэгдсээр ирсэн юм
Онгоцны VIP ангиллаар нисэх, тансаг зочид буудалд амрах, үнэгүй унаагаар үйлчлүүлсэн аялал бол Америкийн энгийн хуульч Даниэл Гиллеспи гэгч сэргэлэн эрийн хувьд мөрөөдөл биш, жирийн амьдралынх нь нэг хэсэг юм. Хамгийн хачирхалтай нь түүний энэхүү тансаг аялал бараг үнэ төлбөргүй